Vahşi Kediler
Dünyamız birbirinden değişik milyonlarca hayvan türüne ev sahipliği yapıyor. Bunlar arasında büyük kediler, kuşkusuz en karizmatik ve tanınmış olanlarıdır. Aslanlar ve kaplanlar doğa belgesellerinin ve çizgi filmlerin yıldızıdır. Birçoğumuz onlara ilişkin çok şey biliyoruzdur. Peki, gezegenimizin vahşi doğasında yaşayan 40’a yakın vahşi kediyi duymuş muydun? Olasılıkla adlarını bile duymadığın bu kedilerin çoğu küçüktür, gececidir ve bırak yakalanmalarını, görülebilmeleri bile çok zordur.
Afrika’nın savanlarından Amazon ormanlarına kadar uzanan geniş bir coğrafyada yaşayan bu kedilerden onunu senin için araştırdık. Onlarla tanışmak ister misin?
Bu sevimli kedileri resimlerin üstüne tıklayarak daha büyük görebilirsin.
İber vaşağı
İspanya’nın ulusal simgesi olan İber vaşağı, 2000’li yılların başında 90 bireyden oluşan nüfusuyla, nesli tükenme tehlikesiyle en çok karşı karşıya olan vahşi kedi türüydü. Alınan önlemler sayesinde sayıları artık 1.000’i geçti. Kısa kuyrukları, fırça tüylü kulakları, uzun bacakları, kısa ve güçlü bedenleri olan İber vaşakları yaklaşık 12 kilo ağırlığındadır. Geceleri yalnız dolaşan hayvanlardır. Başlıca avları, yiyeceklerinin neredeyse yüzde 95’ini oluşturan yaban tavşanlarıdır.
Pallas kedisi
Pallas kedisi olasılıkla en çok sosyal medyadaki “huysuz kedi” görselleri ile bilinir. Bu kabarık kedi belirgin şekilde sinirli görünür. Tabii ki bu yalnızca insanların düşüncesidir -yoksa kızgın falan değildir-. Pallas kedileri Orta Asya’nın yüksek bölgelerinde yaşar. Yalnız yaşayan ve pusu kurarak avlanan yırtıcılardır. Tüm kediler arasında en uzun ve en yoğun kürk onlarınkidir. Bu kabarık kürk onları büyük gösterir; ancak bu bir yanılsamadır. Gerçekte bir ev kedisinden daha büyük değillerdir.
Balıkçı kedi
Balıkçı kedi Güney ve Güneydoğu Asya’da yaşayan orta büyüklükte bir yaban kedisidir. Siyah çizgileri ve benekleri olan koyu sarımsı gri bir kürkü vardır. Yetişkinleri 5 ila 17 kilo arasında olur. Balıkçı kediler genellikle sulak alanların çevresinde, akarsu boylarında, göl kenarlarında, bataklıklarda ve mangrovlarda yaşar. İyi yüzücüdürler ve su altında bile uzun süre yüzebilirler. Balıkçı kedinin başlıca avı balıktır. Öteki avları arasında kuşlar, böcekler, küçük kemirgenler, yumuşakçalar, yılanlar dahil sürüngenler ve amfibiler bulunur. Balıkçı kediler sulak alanların yok edilmesi nedeniyle tehdit altındadır ve sayıları son on yılda ciddi şekilde azalmıştır.
Oncilla
Oncilla (bazen kaplan kedisi olarak da adlandırılır) Güney Amerika’daki en küçük vahşi kedilerden biridir. Beden uzunluğu ortalama 40-50 santimetre, ağırlığı da yaklaşık 2-3 kilodur. Yani ortalama bir ev kedisinden biraz daha uzun; ama genellikle daha hafiftir. Kosta Rika’dan Arjantin’in kuzeyine kadar, genellikle bölgedeki öteki benekli kedi türlerinden daha yüksek yerlerde yaşar. Ayrıca çok zor görülür ve nadir bulunurlar.
Jaguarundi
Su samurunu andıran jaguarundi ev kedisinin yaklaşık iki katıdır. Amerika kıtalarına özgü bir yırtıcıdır. Doğada yalnız ya da çiftler halinde dolaşır. Gündüzleri daha aktiftir ve genellikle gündüz ile akşam saatlerinde avlanır. Çok iyi bir tırmanıcıdır; ancak genellikle yerde avlanmayı yeğler. Çeşitli kuşlar, sürüngenler, kemirgenler ve küçük memelilerle beslenir.
Kum kedisi
Kum kedisi su kaynaklarından uzakta, kumlu ve taşlı bölgelerde ve çöllerde yaşayan küçük bir yaban kedisidir. Patilerinin tabanını kaplayan uzun tüyler, çöllerde bulunan aşırı sıcaklıklara karşı yalıtım sağlar. Kum kedisi genellikle gündüzleri yeraltı inlerinde dinlenir ve geceleri avlanır. Küçük kemirgenleri ve kuşları aramak için geceleri ortalama 5 kilometre gezer. Çok iyi avcıdır. Zehirli yılanları da avlar ve yer.
Margay
Margay, Orta ve Güney Amerika’da bulunan vahşi bir kedi türüdür. Genellikle ormanlarda görülür; ama terk edilmiş tarlalarda ve otlaklarda da yaşar. Beden uzunluğu yaklaşık 50 santimetre olan margay, gececi bir kedidir. Kuşları, kertenkeleleri, küçük maymunları ve sincap gibi küçük memelileri avlar.
Karakulak
Karakulak, Afrika, Orta Doğu ve Asya’nın bazı bölgelerinde yaygın olarak bulunan, orta boy bir kedidir. Türkiye’de ilk olarak 2002’de görüntülenmiştir. Kahverengi kürkünün üzerinde siyah benekler bulunur. Uzun, siyah tüylü kulakları dikkat çekicidir. Çevik ve hızlı bir avcı olan karakulak antilop ve tavşan gibi orta boy memelilerle ve kuşlarla beslenir. Yalnız gezen bir hayvandır ve gececidir.
Serval
Serval, Afrika’ya özgü bir yaban kedisidir. Yağmur ormanları dışında Sahra altı ülkelerde yaygındır. 9-18 kilo ağırlığında ince, orta büyüklükte bir kedidir ve beden büyüklüğüne göre kediler arasında en uzun bacaklara sahiptir. Serval yalnız yaşar ve hem gündüz hem de gece avlanır. Kemirgenler, küçük kuşlar, kurbağalar, böcekler ve sürüngenlerle beslenir.