Gök Taşları
Güneş sistemimizde sekiz gezegenin ve yıldızımız Güneş’in yanı sıra, sayısız küçük nesne bulunur. Güneş Sistemi’nin doğuşundan bu yana çok az değişmiş olan bu nesneler, büyüklüklerine ve içerdikleri maddelere göre üçe ayrılır: Meteoroitler, asteroitler ve kuyruklu yıldızlar.
Meteoroitler
Yakın çevremizdeki uzayda büyüklükleri toz zerreciğinden birkaç metreye kadar olan gök taşlarına “meteoroit” denir. Dünya’mıza her gün bunlardan toplam yüz ton dolayında düşer. Bunlar çok küçük gök taşlarıdır ve çok yüksek hızlarla atmosfere girerler. Atmosferde hemen yanarlar ve çok parlak ışıklar çıkarırlar. Bu ışık olayına halk arasında yıldız kayması ya da akan yıldız denir ama gerçekte yıldızlarla ilgileri yoktur. Bilim insanları da onlara meteor der.
Meteor Yağmuru
Yılın belli günlerinde kayan yıldızlar ya da meteorlar normalden çok daha fazla görülür. Bu olaya “meteor yağmuru” denir. İnsanlar kent ışıklarında uzak yerlere giderek bu eşsiz görsel şöleni izler.
Asteroitler
Asteroitler kayadan ya da metalden irili ufaklı gök taşlarıdır. Güneş Sistemi’nin oluşumundan geriye kalan (gezegenler ya da uydularla birleşememiş) artıklardır. Büyük bölümü Mars ile Jüpiter arasındaki Asteroit Kuşağı’nda bulunur ve Güneş’in çevresinde belli yörüngelerde dolanırlar. Çoğu küçük ve şekilsiz kayalardır.
Görsel kaynağı: Wikipedia (Kevin Gill from Nashua, NH, United States, August 1993)
Bazı asteroitler büyük olur. Bunlardan biri de Ida’dır. Ida yaklaşık 60 kilometre boyunda patates şeklinde bir asteroittir. Dactyl adı verilen küçük bir uydusu bile vardır.
Kuyruklu yıldızlar
Kuyruklu yıldızlar genellikle Güneş Sistemi’nin, Güneş’e çok uzak bölgelerinde belli yörüngelerde dolanan buz ve kaya parçalarıdır. Bilim insanları onlara “kirli kartopu” der. Güneş’in çevresindeki bir turları yüzlerce hatta binlerce yıl sürebilir. Bir kuyruklu yıldız Güneş’e yaklaşırken buzunun bir bölümü gaza dönüşür. Bu gaz da uzun bir kuyruk oluşturur. Gece gökyüzünde çok güzel ve ilginç bir görüntü oluştururlar.
Gece gökyüzünde çok hoş bir görüntü oluşturan Neowise kuyruklu yıldızı 2020 yılının Temmuz ayı boyunca çıplak gözle rahatlıkla görülmüştü.